Ptiluc en Africa o las aventuras de Tongue Rider

Mon conte-amaronièr de Nadal, vos semblarà benlèu un pauc estranh... es lo blòg de l'amic Ptiluc, partit sens sos rats, coma cada annada, fugir las festas de fin d'annada e passar l'ivern en Africa, en d'improbables viatges en motò.
Parteja sos rescontres, sas galèras, lo ritme african d'un viatge a imaginar cada jorn.
Resistissi pas a vos liurar l'article del primièr jorn coma un abans-gost de son blòg, illustrat de son còp de gredon impertinent...

« On ne voyage pas pour se garnir d'exotisme et d'anecdotes comme un sapin de Noël, mais pour que la route vous plume, vous rince, vous essore, vous rendre comme ces serviettes élimées par les lessives qu'on vous tend avec un éclat de savon dans les bordels. On s'en va loin des malédictions natales, et dans chaque ballot crasseux coltiné dans des salles d'attente archibondées, sur de petits quais de gare atterrants de chaleur et de misère, ce qu'on voit passer c'est son propre cercueil. Sans ce détachement et cette transparence, comment espérer faire voir ce qu'on a vu ? Devenir reflet, écho, courant d'air, invité muet au petit bout de la table avant de piper mot… »
Il y a presque un demi siècle Nicolas Bouvier écrivait cette petit phrase implacable… Il traîna beaucoup sur les routes à une époque où ce n'était pas encore à la mode, mais peut être que maintenant ça ne l'est plus vraiment… Et à la veille de repartir là où j'ai dû abandonner ma moto il a une dizaine de mois, je me demande une fois de plus quel est le sens réel de ces échappées indispensables...

Còr de barbasta

Arma, entre cèl e carn, entre aiga e glaça, entre lutz e nuèch
Buf al rebat incèrt
Còr desnùs en pastura als aucèls...

Âme entre ciel et chair, entre eau et glace, entre lumière et nuit

Souffle au reflet incertain

Cœur nu en pâture aux oiseaux…

Passejada polara sus l'Aigal (Aigoual), fin

E al mitan d'aquel grand neblum de nèu, una traucada de solelh sus lo cròs dau país.

Amont, la tèrra es aspre per los òmes. Pas de blat, mas una riquesa, de bòi.
Agachi la combareda e pensi a mon grand qu'a davalat (e pojat !) mantun còp, a pè, lo desnivèl de mil dos cent mètres de la cima a Valleraugue, amb sa carreta de fusta.

Passejada polara sus l'Aigal (Aigoual), seguida

Sonque lo cruissiment de la grespada jos los passes e, a mitat escanat per la sèlva granda e lo pès de la nèu, lo bram de la cisampa.

E pasmens, la vida que s'arrapa al ròc, contre l'aurada d'ivern.

La vida que se sarra din un buf de plumas, miraclós dins l'immensitat del glaç.

Aucèlon, perqué m'as seguida ?

A la muda m'as cantat l'esperança.

Passejada polara sus l'Aigal (Aigoual)

Dimarç, a la cima de l'Aigal onte ai fach una passejada bela, per de temperaturas polaras (maximum - 4° al melhor moment, dins lo "canhard" boscarenc del recapte).

Belesa, silenci e... solesa sus la montanha emblancada de mos aujòls.

Tot çò qu'es vital.

La dança e l'amor, aquò rai, es la vida vidanta !

 

Acordança

(masurca)

Ma man dins ta man nisada

Aucelaire de mon còr

Calivada al vent de nòtas

Dança leugièra

A ton braç plega vira mon còs

Ma cuèissa a la teuna s’enrotla

Bronca pas, ton pè jos mon pè

Dança acordança

Alenar l’espatla nuda

Qu’alisan mos dèts mas labras

E mon buf fa fremir ton còl

Dança desvarianta

Aval l’esquina ta man calelh

Ton ventre brausís lo mieu

Dos rius dins lo meteis lièch

Dança desirança

Enclaus fòra jòc fachilha

Estorvilh revira-cap

Una agachada negafòl

Dança gaudença

   - 1-2-3 julhet 2007 -

Paraulas : Silvia Berger

Musica : Pascal Jaussaud

Aquí traparetz doas interpretacions diferentas, l'una per lo grop Le Quatrio e l'autra per lo duo Fabulatz.

Accordanse

(mazurka)

 Ma main dans le nid de ta main/Oiseleur de mon coeur/Cendre chaude au vent des notes/Danse légère

À ton bras ploie vire mon corps/Ma cuisse à la tienne s’enroule/Ne trébuche pas, ton pied sous mon pied/Danse accordanse

Respirer l’épaule nue/Que caressent mes doigts mes lèvres/Et mon souffle fait frémir ton cou/Danse troublante

Au bas du dos ta main chaleil/Ton ventre embrase le mien/Deux ruisseaux dans le même lit/Danse désir

Enclos hors jeu sortilège/Tourbillon tête à l’envers/Un regard à noyer la raison/Danse jouissance

L'adieu a Hélène del Mont Losèra

Coma una enveja de partejar l'emocion en rendant omenatge  a una femna qu'ai aimada...amb une pensada particulara per los qu'èran als "Rencontres du Galeison"" justament consagrats a la Vièlha.
Hélène èra una Vièlha que portava la lenga, la dança, lo cant e la memòria... una dòna e un peçan de la nòstra istòria.

La coneissiatz pas. Mas benlèu ne coneissiatz una, coma ela, escapada del temps ancian de las nòstras montanhas.

Hélène èra nascuda sus lo Mont-Losera.
S'i èra maridada e demorava dempuèi mai de seissante ans, dins lo vilaret d'Oltet.
Aviá fach dos dròlles sens tròp s'arrestar de trabalhar durament per l'ostal e la bòria. Fasiá lo pan dins lo forn comunal e la bugada dins lo riusset del villatge e son paure còs n'èra tot plegat.
Dins la coisina de la bòria, fasiá lo melhor dels formatges, e son burre e sarrava la crèma per lo cafè dels vistalhaires.

Amb lo despart de las darrièras vacas, l'arma de l'ostal s'èra ja  un pauc estavanida.
L'an passat, lo chin es mòrt, los gats e las galinas an desapareguts e las portas de la conilhièra demorèron dubertas. Tot aquò anonçava la partença de l'ostalièira.

Hélène es partida a la fin del mes d'agost, al paradís dels dansaires de borrèia que ne parlava qu'amb lo rire.

A deissat Gustou, son marit, e sos dos vièlhs filhs dins l'ostal al relòtge arrestat, sens son sorire e son biais tendre e ferm de tot menar, assetada al canton de la fenèstra, jos la Santa Vergeta encaselada de cauquilhatges.
 D'aquí, malgrat la dolor, podiá susvelhar la cort e lo jardin, lo fornèl amb l'ola de sopa per los tres repais e lo café prèst a tot ora e tengut caud.
 A son entorn, lo mond s'amolonava encara per qualques vespradas, per lo cafeton del matin e lo del vèspre, un pauc mens nombrós d'annada en annada.

(Velhada en çò d'Hélène)

Èra ma vesina de Losera, una amiga, un pauc ma grand, partida dempuèi longtemps e qu'èra nascuda dins la Margerida tota procha.

Adieu Hélène !
E qu'aiçamont vos siague balhada una esquina tota nòva per tornar dansar e cantar las borréias que vos regalàvan...

Festin de pierres, creacion de Claude Alranq

"Le rêve des géants", liurament inspirada per los escriches de Rabelais, es una creacion de Claude Alran que mescla un molon de monde de totes los arts de carrièra e quitament la vòstra sirventa e sos amics del Quatrio : La Rampe, Compagnie Malabar, Sabòi, Compagnia dell'Improvviso, Compagnie SarGanTaNa, Gargamela Théâtre, Goulamas’k, Grail’òli, Vèspas...
Espectacle gratis (mas bilhetièra obligatòria).
Al Parc del Terral de Sant-Joan-de-Vedats, a costat de Montpelhièr.

http://festindepierres.blogs.midilibre.com
Informacions : 04 67 07 83 00.

Zinzan festival

De pas mancar :
la tresena edicion de Zinzan festival, Rencontres de musiques et danses de traditions populaires.
Un molon de bonas causas entre Les Baux de Provence e Orgon, del 19 al 22 de agost :
Concèrts e balètis amb lo Trio Peirat-Delaunay-Gallet per començar, puèi Duo Vaillant-Malavergne, Saboï e Duo MadierS, Equidad Bares, Papet J. Rit, lo Trio DCA mas tanben estagis, debats...
Zinzan festival es organisat per l'associacion Tapenades.

Contacts : 06 71 20 56 25 - 13tapenade13@gmail.com

Creacion de l'amic marselhés Julien Cordier.

Que la montanha es bèla !

Pirenèus, passejadas a l'entorn del Pic Carlit (2921 mètres). 

"Briolage", lo cant del lauraire

Quant éri dins lo Berrís, al castèl d'Ars per les 35èmes Rencontres internationales de luthiers et maîtres sonneurs, ai vist quicòm que coneissiái sonque per registraments : de 'briolage'. Es un biais secular de cantar per encoratjar e menar los buòus per laurar.

 Mick Baudimant en particular, nos a fach un concèrt remirable, a capella plan segur. Mas d'autres òmes an cantat en menant dos o quatre  buòus e en laurant un tròç del jardin del castèl.

Lo cant pòt estre espontanèu o conegut. La votz es "dardelante", tremola per portar luènh. Cadun aviá sa linha melodica e i aviá quitament de concors.

Aquela practica eisistís alhors jos d'autres noms. Se sona thiaulage (Nièvre), grandes (Auvernha), arodi o rodage (Peitau), dariolage (Vendéa), aboyo dins las montanhas del Portugal. Es notat tanben dins lo Morvan o lo Païs de Caux, quitament en Bretanha amb los bahotries.

Lo briolage es perfièchement descrich per Georges Sand, l'escrivana berrissona dins La Mare au diable : 
Ce chant n'est, à vrai dire, qu'une sorte de récitatif interrompu et repris à volonté. Mais ce n'en est pas moins un beau chant, et tellement approprié à la nature du travail qu'il accompagne, à l'allure du bœuf [...] ce chant si doux et si puissant monte comme une voix de la brise, à laquelle sa tonalité particulière donne une certaine ressemblance. La note finale de chaque phrase, tenue et tremblée avec une tenue et une puissance d’haleine incroyable, monte d’un quart de ton en faussant systématiquement. Cela est sauvage, mais le charme en est indicible et quand on s’est habitué à l’entendre, on ne conçoit pas qu’un autre chant pût s’élever à ces heures et dans ces lieux-là, sans en déranger l’harmonie. »

Vaqui, tot es dich.


Ah non ! Se qualqu'un coneis de cants per los buòus dins lo nòstre Sud, seriá brave de lo partejar... 

Dançum (seguida)

Aquò, rai, es la vida ! Dançar e dançar encara, la nuèit e lo jorn, e de rescòntre en rescòntre, de rire en emocion, tirar lo temps fins a lo perdre...

Doas setmanas coma voldriái que siague la vida...
E enfin, enfin, un sejorn  en çò dels Brayauds. Enfin. Dançar amb los fraires Champion, gostar a l'ambient amistosa e conviventa a lo pas creire d'aquel luòc mitic, lo Gamounet. I tornarai, segur !

E pertot, Auvernha o Berrís, de musicaires subrebèls : Yann Gourdon e Jacques Puech, Basile Bremaud, Cyril Roche, François Breugnot, Patrick Bouffard, Raphnin, Blowzabella, Carlo Rizzo e Valentin Clastrier, e d'autres, talament que pòdi pas balhar totes los noms !

Aquò a pas arranjat la pichòta musica que corissiá ja de longa dins mon cap, m'empachant de dormir e de me téner quieta.
Coma una pichòta musica de borrèia...

Dançum

M'en vau en Auvèrnha

Dançar la bourrèia

Puèi en païs d'Arle

Faire la cigala,

Enfin al Berrís

... fins al tornís !

Je m'en vais en Auvergne
Danser la bourrée
Puis en Pays d'Arles
Faire la cigale, 
Enfin au Berry
... et jusqu'au tournis !

Parpalhons, lo chaple dels innocents

Los dos jorns passats, ai condusit sus de pichòtas rotas. I aviá una espelida de parpalhons qu'èran tardièrs sufís que lo temps foguèt poirit.

Consí faire per ne pas tugar ? Impossible de passar aquel parpalhejament sens ne matar amb la veitura.
A cada mòrt, lo ventre me doliá, mon còr montava a las labras... ai alentit e balhat mant d'un còp de volant (quora i aviá degús !) mas ai fach, coma tot lo monde, un vertadièr chaple.
Seguissiái d'un uèlh ansiòs lo balet imprevisible dels parpalhons a l'entorn de la rota, sospirant quora s'envolàvan cap a la garriga, retenent mon buf quora s'escampàvan sus la veitura.
Pam ! Un parpalhon jaune, un agach detràs  e lo vesi, coma una fuèlha mòrta, tombar delicadament sus lo betum, graciòs fins a la fin. N'i a de pertot qu'estelan lo negre de l'asfalt de tacas de jaune, d'irange, de negre e de blanc, tèunes causas vuèjas de vida, lèu desaparegudas...
Un bruch fòrt que me trauca lo còr, ai tustat aqueste còp, cresi qu'ai "agut" un escarabat, benlèu una cetònia o una curapera ?
Aquò gastèt un pauc mas jornadas, pasmens plan partidas.  
E encara, ai pas vist d'eiriç, ni de faïna, ni de colòbra, ni de grapaud, ni d'aucèlon sus las rotas, victimas ordinàrias de nòstres desplaçaments.

De murtres talament aisits, talament banalisats que deguns se fa pas de laguis per aquestas mòrts invesiblas e tan nombrosas. Pasmens, son de mòrts. Pasmens sèm de tugaires quitament s'es "involontari"...  Mas anam sens agachar l'umil, lo mai pichon, sacrificant tot a las nòstras tòcas estèrlas.

Me fa (tròp) soscar : consí prene los camins de vida sens "dégâts collatéraux" ?

Sovent soi pas fièra d'estre d'aquela raça que se ditz umana.

E uèi, ai deissat la veitura. Uèi solament...

La Vièlha se convida als Rescòntres cantats dau Galeison

Amb La fête des violons populaires de Sauve, ai una autra data marcada en roge sus mon agendà, dempuèi la primièra edicion de 2008 :
los Rescòntres cantats dau Galeison, a Saint-Martin de Boubaux (Losera).

Mon Collectiu preferit dels musicaires de Manja Pelós organisa en tota simplicitat aquèla longa dimenjada (del divendres 25 de junh al dimenge 27) a l'entorn "dels cants que pican", cants de las Cevenas e d'enquicòm mai.

L'etnomusica i a la part bèla e la dança e lo cant populars i prenon lor vertadièra plaça, dins l'amistat, la spontaneitat, lo partatge sens faiçon sus la plaça del vilatjòt que la vista cabuça sus las montanhas cevenòlas.
Los contes seran pas desoblidats que lo tème dels Rescòntres es :
"La Vièlha se convida !"

Aquesta annada, encara un program afriscaire amb un talhièr de cant etnografic animat per Pierre Laurence qu'evocarà sos rescòntres amb Marie Célérien, nascuda en 1900 e un concert omenatge a Marinette et Marcel Volpellière lo divendres.
Lo lendeman, fin del talhièr lo matin per deissar la plaça a una taula redonda amb Pierre Laurence, Nicole Coulomb, Claudette Castell, Caroline Darroux, Aimée Sabatier.
La contaira tunisiana Mounira M'Kadmi nos regalarà abans l'aperitiu-repais jos las platanas, amb la Mal Coiffée e le Choeur de la Roquette vengut d'Arle.
E plan segur, lo dissabte al ser, lo balèti a la votz ont cadun se pòt convidar amb sa(s) cançon(s) per balhar lo vam als dançaires jos las estèlas de la nuèit d'estiu (i cal creire, arriba...)...
Dimenge, la Galeisonada, es a dire lo picnic e la passejada aval a la ribièra, al pè de la Fage...

Per ne saupre mai, es aquí !
Entressenhas e inscripcions :
tornamai@yahoo.fr
06 98 81 62 69

Lo dessenh  es de Sam Bouchet, adieu l'amic !

Fe di biòu

Ièr, un plaser tròp rare, en mai d'aquò en bona companhiá amb los amics de Manja Pelós : una corsa camarguesa. E pas la mendra !
Aquela se debanava dins l'encastre del "Trophée des As" 2010 e la manada Fabre-Mailhan èra venguda amb lo Biòu d'aur 2009, Pasteur, totjorn valent.  
Las bèlas arenas de Lansargues ombrejadas per de platanas portavan son nom sus las barrièras. 
Lo vent, encara suportable per la capelada, se faguèt de mai en mai gelat, mas aquel temps de davalada puslèu que de velha d'estiu empachèt pas l'emocion davant la dança dels biòus e dels òmes. Lo rasetaire Loïc Auzolle foguèt lo mai atacaire.
Lo podètz veire corrir davant Pasteur sus la segonda imatge. 
Espeloufi perseguís Julien Ouffe sus la primièra. 
Las fotòs son de l'amic Serge Colombaud, qu'apresta un libre sus la manada Fabre-Mailhan, a paréisser en julhet a las edicions Sansouïre.

Cants per camins

    

           Èra un òme que cantava per camins

           Èra una femna que plorava amòr qu'un òme cantava

           Cantava per pas plorar

           Cantava amòr qu'èra en vida

           Cantava per pas escotar lo silenci

           Lo silenci traucat per los plors de la femna...

                                                    (2000)

Chants par les chemins

 Il était un homme qui chantait par les chemins/Il était une femme qui pleurait parce qu’un homme chantait/Chantait pour ne pas pleurer/Chantait parce qu’il était en vie/Chantait pour ne pas écouter le silence/Le silence troué par les pleurs de la femme…

Mon amiga la grisòla

Es demorada tres jorns dins l'ostal, al mitan de la taula, quietosa, a deissar sanar son paure uèlh ensagnosit.
Agachava tot çò que se passava a l'entorn sens crenta.
Al matin del tresen jorn, a començat de bolegar, l'uèlh viu.
Alara ai pres son lièch de palha e l'ai pausat, un pauc de rebors, dins lo jardin. Es demorada longtemps a prene lo solelh sens un movement, puèi es partida a son aiseta, tota reviscolada, per las flors.

Aqueste matin, l'ai vist passar dins la cort, mon amiga la grisòla.




Elle est restée trois jours dans la maison, au milieu de la table, paisible, à laisser guérir son pauvre œil ensanglanté. Elle regardait tout ce qui se passait autour d'elle sans crainte.
Au matin du troisième jour, elle a commencé à bouger, l'oeil vif.
Alors j'ai pris son lit de paille et je l'ai pausé, un peu de travers, dans le jardin. Elle est restée longtemps à prendre le soleil sans faire un mouvement, puis elle est partie tranquillement, toute revigorée, par les fleurs...

Ce matin, je l'ai vue passer dans la cour, mon amie, la petite lézarde grise.

Los violons populars convidats per Manja Pelós

Bèstiament, ai desoblidat de l'anonçar. Dempuèi meses l'esperavi pasmens !
La fête des violons populaires, 5èmes rencontres du Collectif Manja Pelós, se debanèt a Sauve aquela dimenjada. Tres jorns de bonur per los qu'aiman la dança, la musica, l'amistat e la doçor de las nuèits d'estiu...
Una brava capitada que deu tot al benivolat dels amics del Collectiu, qu'an fach un trabalh mostrós per permetre a qualques desenats d'astrucs de seguir estagis de dança o de violon amb de noms bèls de l'Occitania tota :
Jean-Marc Delaunay, Jean-Pierre Champeval, Perrine Bourel, Robin Vargoz per lo violon, o encara Michel Favre per lo rigaudon o Jordi Desjean per lo rondèu.
Al vèspre, una violonada, formada de totes los musicaires accompanhats per los estagiaris, s'es passejada dins lo vilatge medieval de Sauve e a semenat poësia e beutat, calor, emocion e bona umor per las carrièras, jos las fenèstras e los balcons. Robin Vargoz e Olivier Richaume de la Compagnie du Rigaudon mas tanben de Pile ou versa, companhiá de teatre embulant, ne foguèron los mèstres d'òbras.
Lo ser, jos las estèlas de nuèits caudas de junh, concèrts e balètis amb Ida Red, Occhi Turchini, la Compagnie du Rigaudon e un espectacle plen de vam, lo trio remarcant Jean-Marc Delaunay, Jean-Pierre Champeval, Basile Bremaud, los de Manja Pelós, Mana Serrano, Nicolas Roche, Clément Gauthier e d'autres encara...
Sonque de bonas causas, vos disi !

E vòli pas desoblidar : lo dessenh  es de Sam Bouchet, l'amic musicaire e cantaire de Losera...

D'espargas salvatjas en junh

M'anetz pas creire e pasmens... ai trapat d'espargas salvatjas
en me passejant dins la garriga de Sauve !

Una planponh d'espargas tendras, verdas, bèlas,
de que faire una polida pascada.
Amb un tròç de lard, un crostet de bon pan e un gòt de vin roge del canton, farai un repais de fèsta.

En junh ! I a pas pus de sason...

L'Estanquet, comedia de Claude Alranq

La novèla creacion de la Rampe TIO presentada a la Vista aqueste dimenjada èra l'escasença d'entendre petar e cantar la lenga dins una seguida de peçòtas totas tan truculentas las unas que las autras.

Dins l'Estanquet, trapam d'istòrias de cocuts e de vanitat, de femnas leugièras e de marits nècis, le tot jogat amb vam e baujum per la còla d'enfants tarribles costumièra : Isabelle François, Véronique Valéry, Laure Poudevigne, Bruno Cecillon, Joan-Lois Blenet, René Fernandez e Sergio Perera.
La mesa en scèna es de Claude Alranq qu'a représ de tèxtes classics d'autors occitans, coneguts coma Emile Barthe, Claude Antonin o desconeguts.
Un triple òsca per l'interpretacion d'Isabelle, del bofonàs en particular !! E òc, es a notar, un numero d'amusaires jogat per de femnas e que, de longa, fa plorar de rire. De femnas e los passatges muts d'un Bruno Cecillon subrealist en somanbul sado-maso !
Una bona potinga contre la morositat ambienta !

Matin de prima en Pichòta Camarga

Matin de prima dins los estanhs de Pichòta Camarga... al costat de la sanha e de l'aiga, d'arbres per ombrejar un camin sus un correjon de tèrra.

En mai, femna farà pas çò que li plairà

Vaqui lo polit mes de mai Que tout galant planta son mai…

Aqueste polit mes de mai 2010, pecaireta, i a encara de païses ont las filhas sàbon pas se traparan un jorn l’atge d’avèr un galant. Lor crim ? Vòler s’assabentar.
Un cinquantenat d’escolanas afganas son estadas empoisonadas per una ataca al gas dins doas escòlas diferentas e tot aquò dins lo meteis temps. Mentre qu'una bomba explosèt dins une tresena escòla. E i a pauc, d’autras escolanas foguèron agarridas amb vitriòl. Los talibans se díson non responsables d’aquelas mostrositats…
Aquela trista situacion de las femnas m'a recordat un pichòt poèma desoblidat qu’aviái escrich un jorn de colèra e de desesper, abans la polemica sus la burqa, en omenatge a totas la femnas mòrtas d’aver volgut estre liures. Quitament sonque per aimar…


   Lo crim

   Blanda, ò ma blanda
   As près mon buf quora m’an ligada sul fuòc
   M’as fach passar las flamas
   e lo mond, embriagat de rires o pesuc de pietat
   M’an pensat cremada amb mon paure còs delaissat

   Èra tròp pagan mon amor del bòsc

   Passèron los sègles
   Las vidas tanben

   Blanda, ò ma blanda
   As raubat mon buf als còrbs quora m’an penjada a la forca d’un euse

   Èra tròp poderós mon amor del castèl

   Passèron los sègles
   e l’esperança d’un mond melhor

   Gaita, ò ma blanda
   uèi m’acodolan jos ma burka

   Èra tròp liure mon amor del desèrt

   Blanda, ò ma blanda
   Sabi pas s’ai encara la fe per me salvar

   Aimar es totjorn un crim


              (decembre 2005)

Le crime

 Salamandre, ô ma salamandre/Tu as emporté mon souffle quand ils m’ont liée sur le feu

Tu m’as fait passer les flammes/et le monde, saoûl de rires ou lourd de pitié

Ils m’ont cru brûlée avec mon pauvre corps abandonné

 Il était trop païen mon amour du bois

 Passèrent les siècles/Aussi les vies

 Salamandre, ô ma salamandre/Tu as volé mon souffle aux grands corbeaux quand ils m’ont pendue à la fourche d’un chêne

 Il était trop puissant mon amour du château

 Passèrent les siècles/et l’espérance d’un monde meilleur

 Regarde, ma salamandre/aujourd’hui ils me lapident sous ma burka

 Il était trop libre, mon amour du désert

 Salamandre, ô ma salamandre/Je ne sais pas si j’ai encore la foi pour me sauver

 Aimer est toujours un crime.

L'escritura feminina a l'onor per lo festenal Mai que mai

Es partit per Mai que mai, "festenal occitan itinerant en Naut Lengadòc" que s'acabarà lo 16 de mai.
Alentorn de la mòstra CLARDELUNA L’ESCRIVETA : Jeanne Barthés, dite CLARDELUNA (Cazedarnes 1898–1972 Béziers) realisada per lo CIRDOC, l’associacion "Lectures vagabondes" organisa un rescontre sus l’escritura occitana femenina.
Danièla Julien, Lisa Gròs, Marineta Mazoièr, Maria-Cristina Borgada e ieu sèm convidadas per la lectura de los nòstres poèmas occitans e una discutida a prepaus de "Paraulas e escrituras de las femnas en Lengadòc". Amb la participacion del poèta Joan-Paul Creissac, l'amic arderòs defensor de la causa femenina.
Aquò se debanarà dins los jardins de Vieussan (Erau) lo dimenge 16 de mai a 15 oras 30.

Per descobrir lo programa d'aquela edicion 2010 :

http://maiquemai.blog4ever.com/blog/index-183565.html

La primièra dralha

Un còp èra, un pastre que deviá partir per sa primièra dralha. Son pas de contaralhas mas una istòria vertadièra qu’aquel pastre èra mon oncle René. Demorava dins la garriga montpelhièrenca e me contèt mai d’un còp tot aquò. Me pòdi remembrar cada paraula o gaireben :

« Èra en 1941. Aviái passat l’annada dins un mas de Sant-Gèli-dau-Fesc, Coulòndres, a me logar coma pastre. Lo patron qu’èra un vièlh joine òme, aviá esperat que passe lo uòch de junh, qu’es la Sant Medard, patron dels auratges, per decidir de partir a la montanha. Un jorn, arriba e me ditz :
« Partirem deman. Ai trobat una nisada d’agaças. Bogre, vai las quèrre e ieu, las farai còire a la fin de la jornada. »
I n’i aviá quatre qu’èran polidas, prèstas a partir.
« A ! E tuèrem tanben l’anhèl de la jaça. Farà ben per la dralha.»
Èra una traça de regòrd qu’aviá lo tornís. Èra gros coma un lapin de campanha, aviá pas res a manjar que de faisses de blaca. Enfin… L'endeman, arribi de bona ora, a tres oras, amb mon chin, ma corètja, ma capa, mon grand parapluèja e mon sac en pèl de vedèl.
« Podèm pas partir uèi, soi pas prèste, » ditz lo patron. « Ai de causas de comprar au vilatge. »
Lo jorn passa. L'endeman cal tuar l’anhèl magre. Mas coma arriba lo contramèstre, lo patron l’escampa dins lo bren per pas ne li donar. Amai ! Èra propre, l’anhèl, tot enfangassat !
Enfin, amb tot aquò, caliá esperar l'endeman per partir. Lo ser, lo patron fa còire las agaças e lo beligàs.
Enfin, a tres oras d’abans jorn, dringa-dranga, dringa-dranga, dringa-dranga, lo tropèl endralha. Nos arrestam per dejunar a l’entrecada de Viòls, dins la garriga. Nos assetam, plan tranquilletons, lo patron dobrís son sac e arriban las agaças. Fan de puta ! Avián encara las plumas e tot ! Diguèri :
« Tè, aqueles anhèls son partits dins lo bòsc, van s’endormir au solelh e los anam pèrdre. M’en vau faire lo torn per los ramenar totes ensems. »
Lo patron respondèt :
« Non, pas la pena, manda lo chin ! »
« Non, non, non ! I vau anar, tot a mon aise. »
Quora trapèri lo bòsc, pensatz que mon agaça a volat !
Quand tornèri, lo patron diguèt :
« Cossí l’as trobada ?
« Ò, extrà ! »
« Se manjàvem l’autra ? »
« Ò non !! La manjarem a miègjorn ! »
Dringa-dranga, dringa-dranga, dringa-dranga, es la partença.
A miègjorn, arribam a Puèchabon dins los olius. Coma i aviá un pauc d’ombra, decidissèm de manjar aquí. E nòstre patron sortís tornarmai son agaça d’un papièr jaune coma se'n fasiá a l’epòca !
Ò… quand vegèri aquela agaça ! Sabiái pas pus de qué faire.
E puèi m’avisèri que los olivièrs èran sus de bancèls amb de pichòtas muralhas per arrestar la tèrra.
« Òòòò… Nos anam faire repotegar se lo tropèl fa tombar las muralhas amb totes aqueles pichòtes proprietaris ! Escota, ieu i vau anar… »
E partiguèri d’aquí a la carrièra d’Argellièrs ont mon agaça volèt de l’autre costat dau valat. Puèi tornèri e mangèri amb lo patron un tròç d’anhèl qu’èra tan magre que risquava pas de nos estofar, e de pan e de confitura qu’aviá balhat una vesina, la Justina. E dringa-dranga, dringa-dranga, dringa-dranga, despart !
Mas las aventuras èran pas acabadas ! Los pargues per cledar las bèstias la nuòch èran a Montpeirós. Aval sem anats dins un pichòt restaurant ont nos an balhat un pauc de sopa. I aviá Coca amb son tropèl.
Aprèp sopar calguèt s’anar cochar. Lo cónsol aviá fach de cabanas nòvas amb de palha per los pastres tot a costat dels pargues. I aviá un pauc de pluèja e las cabanas èran benvengudas. Mas pas possible de dormir qu’èran cafidas de nièras ! Avèm mièlhs estimat de dormir contra una muralha granda, jos la pluèja.
Lo lendeman, anèrem dinar a la Vacariá, puèi cochar a la Bauma Auriòl.
Lo matin, nos sauvèrem per l’Hospitalet amb totjorn d’anhèl malaut per lo dejunar e lo dinnar, mas ieu, ne mangèri pas gaire. Sus la carrièra de Santa-Eulalia-de-Cernon, avèm pas fach tres quilomètres que lo patron ven malaut coma un chin. Sabiái pas pus de qué faire. Mas lo tipe èra solid ! Pren dins son sac la boita per faire beure lo chin e mosega una cabra !
Doçament, doçament, lo tropèl fa son camin. Lo patron qu’èra totjorn malaut e contunhava de beure de lach de cabra, diguèt :
« Aqueste sèr serem pas mal, anirem sopar au mas de mon fraire. »
Èri content ! Mas lo fraire èra coma lo patron, un gonhafièr. Aviá perdut sa femna, peuchère, e l’ostal èra pas net : las galinas cagavan sus la taula. Portava un grand capèl.
Enfin… sopèrem e passèrem una bona nuòch dins la palhièira.
Lo matin, calguèt partir per Sant-Maurici-de-las-Sòrgas ont lo tropèl arribèt abans miègjorn. L’estiva èra pas luènh : tres o quatre quilomètres e aviái pas pus qu’a dire adieu a mon patron que demorava sol e a davalar dins la plana. Mas nos caliá encara passar per lo vilatge. Èra lo Còrpus amb lo pausador e de flors d’en pertot. Mon amic ! Las cabras arriban e bolan tot, manjan las flors… Oi ! Nos faguèrem sonar Juli per las femnas ! Èran talament en colèra qu’uèi encara me demandi se n’i a pas qu’an fach de vinagre !

E dringa e dranga, e dringa e dranga, èra ma primièra dralha mas ne deviái tornar faire pendent trenta annadas ! »

Flor e nèu

Tan de nèu al mes de març e pasmens,
la prima qu’espeta !
Ne vòli per pròva la florason d'una orquidacèa aboriva, la granda Barlia robertiana.
Coma totes las orquidacèas , es protegida.
L’ai vist, verda e galharda, espandir sas primièras floretas, de la nèu encara a l’ombra vesina.

Ai raspat ma pèl...

Fenestron

Ai raspat ma pèl a la paret vièlha
Cauda de grisòla
Crebada de fendasclas
Mon front a broncat sus lo fèrre rosilhat
Qu’a tintat als barròts inutils
D’una memòria escapada
D’ont fugís lo temps dels cavals
Lo temps dels òmes
E de la lenga nòstra.

(Caminant, 2002)

Lucarne

J’ai râpé ma peau au mur vieux/Chaud de lézard/Crevé de lézardes

Mon front a buté sur le fer rongé/Qui a tinté aux barreaux inutiles/D’une mémoire échappée

D’où s’enfuit le temps des chevaux/Le temps des hommes

Et celui de la langue nôtre.